Od R360 do MX-5: niekonwencjonalne wykończenia nadwozi i kombinacje oryginalnych kolorów od 1938 roku oraz technologia lakierowania Takuminuri ożywia stylistykę projektowania Kodo. Kształty i kolory tworzą pierwsze wrażenie, a żaden inny element samochodu nie jest tak natychmiastowo i dosłownie kojarzony z jakością, jak stylistyka nadwozia.

W przypadku samochodów Mazdy zaawansowany proces lakierowania zwany Takuminuri, opracowany autorsko przez producenta, ma na celu wzbogacenie eleganckiej sylwetki nadwozia zaprojektowanej zgodnie z filozofią projektowania Kodo o unikalne barwy nadwozia, takie jak Soul Red Crystal czy Polymetal Gray. Oba kolory lakierów zastosowano w nadwoziu Mazdy 3, która zdobyła prestiżowy tytuł World Car Design of the Year 2020.

Sztuka lakierowania Takuminuri była udoskonalana przez dekady doświadczeń z różnorodnymi materiałami i technikami. Mazda oferuje dziś szeroką gamę kolorystyczną, dla której inspiracją były wczesne modele samochodów producenta. Mazda-Go Type GA „Green Panel”, trójkołowy samochód ciężarowy wprowadzony na rynek w 1938 r., otrzymał swoją nazwę od charakterystycznego zielonego koloru lakieru - młodzieżowego akcentu w segmencie pojazdów użytkowych.

Pierwszy produkowany seryjnie samochód osobowy, Mazda R360 pojawił się na rynku w 1960 r. w szerokiej gamie świeżych kolorów, w tym w miętowej zieleni, błękicie nieba czy jaskrawej czerwieni, co wyraźnie odróżniało go od białej kolorystyki samochodów dominującej u konkurencji. Mimo, że był to niedrogi mikrosamochód, oferowano go nawet w wersji z dwukolorowym wykończeniem. Połączenie białego nadwozia z burgundowym dachem dodawało uroku czteromiejscowemu coupé, a jego sylwetce – wyrafinowanej lekkości, podkreślając jednocześnie charakterystyczne dla Mazdy zainteresowanie niekonwencjonalnym wzornictwem i rozwiązaniami technicznymi zorientowanymi na kierowcę, co zresztą trwa do dziś. Mazda R360 od razu stała się hitem sprzedażowym, zyskując w 1960 r. prawie dwie trzecie swojego segmentu rynku w Japonii i spełniając marzenie dziesiątek tysięcy osób o posiadaniu własnego samochodu.

Tworzenie kolorystycznych precedensów

Gdy w latach 60. Mazda rozszerzyła swoją ofertę modeli, oferowała ekskluzywne, metaliczne wykończenia zarówno swoich modeli kompaktowych, jak i samochodów klasy średniej-wyższej. Na przykład Mazdę Luce (1966-73) można było zamówić w kolorze złotym lub srebrnym – barwach kojarzących się z luksusem i szybkością – podkreślających sportową i elegancką sylwetkę zaprojektowaną przez nikogo innego, jak wschodzącą już wówczas legendę - Giorgetto Giugiaro. Luce był jednym z pierwszych na świecie, prawdziwie pożądanych samochodów z Japonii.

Z kolei Mazda Cosmo Sport/110S pojawiła się w 1967 r. w czystej bieli, która podkreślała nie tylko futurystyczną sylwetkę tego supersportowego samochodu, ale także stanowiła odniesienie do oficjalnego koloru japońskich zespołów wyścigowych w zawodach organizowanych przez FIA. Pierwszy produkowany przez Mazdę samochód z silnikiem Wankla, Cosmo Sport/110S, w rzeczywistości szybko udowodnił swoje możliwości i niezawodność na torze, nieoczekiwanie kończąc na wysokim, czwartym miejscu swój pierwszy wyścig – Maraton de la Route z 1968 r., wyczerpującą rywalizację znaną również jako 84 Godziny Nürburgring.

W latach 60. XX wieku Mazda zaczęła stosować lakiery na bazie żywic alkidowych i nowe komory suszenia, co pozwoliło jej na uzyskanie trwałych powłok wykończeniowych przy jednoczesnym uniknięciu kredowania i związanej z tym utraty połysku powierzchni, co było wówczas powszechnym problemem. W latach siedemdziesiątych XX wieku Mazda była również jednym z pionierów w dziedzinie powlekania przez zanurzenie katodowe (znane również jako malowanie przez zanurzenie kataforetyczne). Technika ta wykorzystuje pole elektryczne do rozdzielania cząsteczek lakieru w celu zwiększenia pokrycia i zagwarantowania równomiernego jej rozprowadzania, aby zapewnić skuteczniejszą ochronę antykorozyjną, szczególnie w zakamarkach nadwozia.

Uczta dla oczu

Era ekstrawagancji rozpoczęła się 1977 r. od I generacji Mazdy 323, która połączyła europejski wygląd hatchbacka z gamą intensywnych kolorów, takich jak Muscat Green, Impulse Blue, Grand Prix Red i Sunbeam Silver Metallic. Rozjaśniając drogi w całej Europie, Mazda 323 stała się z najchętniej importowanym modelem na kontynencie.

Mówiąc o spektakularnym wydarzeniu z kolorowego okresu Mazdy należy wspomnieć pamiętny rok 1991, kiedy samochód z nr. 55, zielono-pomarańczowa Mazda 787B, jako pierwsza minęła flagę w szachownicę podczas słynnego 24-godzinnego wyścigu Le Mans. Wyrazista kolorystyka nadwozia i charakterystyczny ryk czterowirnikowego silnika 26B o mocy 710 KM na zawsze będą kojarzyć się z pierwszym zwycięstwem azjatyckiego producenta w tej znakomitej rywalizacji i jedynym, jak dotąd, zwycięstwie samochodu z silnikiem Wankla w historii wyścigu. Mazda MX-5 „Le Mans”, limitowana edycja z 2011 r. upamiętniająca 20. rocznicę wyścigu, była ozdobiona charakterystycznymi barwami 787B. To również jedna z nielicznych wersji MX-5 z turbosprężarką.

Jeśli chodzi o żywe barwy, MX-5 wprowadziła wiele nowych kolorów na przestrzeni ostatnich trzech dekad. Kolejne generacje charakteryzowały się szeroką gamą kolorów nadwozia, od charakterystycznej dla sportowych samochodów standardowej czerwieni – Classic Red czy głębokiej zieleni – British Racing Green, po bardziej wyraziste kolory specjalne, takie jak Sunracer's Sunburst Yellow (1995), Spirited Green (Karai, 2011) i Racing Orange (30th Anniversary, 2019), by wymienić tylko kilka. Szeroki wachlarz emocjonującej kolorystyki niewątpliwie przyczynił się do wzmocnienia statusu ikony marki i dominacji Mazdy MX-5 na światowym rynku roadsterów.

Chociaż lakierowanie nadwozia stanowi zaledwie kilka kilogramów całkowitej masy pojazdu, pozostaje obecnie jednym z najbardziej złożonych etapów produkcji samochodów. To wyjaśnia zainteresowanie Mazdy kolorami i dlatego producent przykłada tak znaczącą wagę do techniki Takuminuri, której nazwa łączy japońskie słowa „mistrz rzemieślnik” (Takumi) i „lakier” (Nuri). Innowacyjny proces pozwala Mazdzie na masową produkcję tego, co wydaje się być ręcznie nakładanym wykończeniem, poprzez „uczenie” robotów malarskich naśladowania technik stosowanych przez rzemieślników.

Wzbogacenie dynamiki światła

W przeciwieństwie do konwencjonalnych dwuwarstwowych malowań z kolorową powłoką bazową i powłoką bezbarwną, kolory metaliczne Mazdy wykorzystują trójwarstwowy system składający się z powłoki półprzejrzystej i warstwy przezroczystej pod końcową powłoką bezbarwną. Celem jest wzbogacenie głębi i nasycenia kolorów lakieru, pogłębienie płynności i witalności stylistyki Kodo poprzez wzmocnienie wzajemnego przenikania światła i cienia. W rezultacie nadwozia wydają się być w ruchu, nawet gdy pojazd stoi w miejscu.

Mazda znana jest szczególnie ze swojego „firmowego” koloru Soul Red wprowadzonego w 2012 r., który w udoskonalonej wersji znany jest dziś jako Soul Red Crystal. To najchętniej wybierany lakier we wszystkich modelach Mazdy sprzedawanych w Polsce. Każda z jego trzech warstw spełnia inną funkcję. Mazda stosuje dwa rodzaje płatków aluminium w lakierze bazowym: jasne, odbijające światło oraz płatki pochłaniające światło, podczas gdy półprzezroczysta powłoka zawiera czerwone pigmenty o wysokim stopniu nasycenia kolorem. Światło przenika przez wierzchnią powłokę i warstwy czerwonego pigmentu na płatki aluminium w warstwie bazowej. Odblaskowe płatki rozświetlają powierzchnię głęboką, intensywną czerwienią, która wydaje się świecić od wewnątrz, w przeciwieństwie do zacienionych powierzchni, pochłaniających światło, które wydają się czarne.

Mówiąc o czerwieni, firma przywraca w tym roku biało-burgundowy, dwukolorowy wygląd Mazdy R360 w modelach z edycji specjalnej, przygotowanych z okazji stulecia firmy. Symbolizując elegancką radość z jazdy, większość modeli z obecnej gamy będzie oferowana z białymi nadwoziami i burgundowymi wnętrzami, podczas gdy limitowana edycja MX-5 i nowa, elektryczna Mazda MX-30 otrzymają również kontrastowe dachy tej barwy. Dzięki inspiracji z przeszłości, projektanci kolorów Mazdy mogą kontynuować prace nad przyciągającymi wzrok wersjami wykończenia samochodów przyszłości.

Opracowanie: (st)